Sâu bệnh hại chính trên cây sầu riêng và cách phòng trừ
Bệnh sâu đục trái
* Cách gây hại
- Những con Trưởng thành cái đẻ trứng trên những vỏ của quả sầu riêng khi còn non, các con sâu non nỡ ra và ăn sau vào bên trong trái. Chúng gây hại cho trái từ khi trái còn non cho đến khi trái già, đặc biệt chúng tập trung gây hại trên những chùm nhiều trái hơn là những trái mọc đơn lẽ. Những trái non khi bị sâu đục sẽ bị biến dạng, trái rụng đối với những trái lớn thì phẩm chất sẽ bị giảm hẳn nếu bị sâu đục trái tấn công. Qua đó chúng còn tạo điều kiện thuận lợi cho các loài nấm gây bệnh khác tấn công qua các vết đục khoét này làm thối trái
* Cách phòng trì
- Sử dụng các loại túi chuyên dụng để bao trái lại, những trái xấu khả năng phát triển kém cần cắt tỉa bỏ chúng đi
- Dùng những thanh cây nhỏ để tách những trái đóng đôi lại với nhau để hạn chế những thiệt hại thấp thóp có thể xấy ra.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho thiên dịch được phát triển nhằm hạn chế các loại sâu bệnh gây hại phát triển như ong ký sinh trứng và ấu trùng lên trên trái hay những loài côn trùng ăn thịt như kiến, nhện, bọ xít..
- Phun những loại thuốc hóa học để diệt trừ sâu bệnh hay những loại thảo mộc như hạt soan để bảo vệ côn trùng trước các loài sâu bệnh gây hại nguy hiểm này.
Rầy phấn
* Cách gây hai của rầy phấn
- Là đối tượng gây hại rất nguy hiểm trên cây sầu riêng, ấu trùng sống ở mặt dưới của phiến lá chít hút các lá nón làm cho lá xuất hiện những chấm vàng trên đó. Khi bị nặng lá thường khô, cong lại và sau đó lá rụng hàng loạt làm ảnh hướng đến quá trình ra hoa cũng như đậu trái.
- Rầy phần này còn tiết ra mật ngọt hấp dẫn tạo điều kiện thuận lợi cho loài bồ hóng phát triển tốt. Những tháng nắng rầy quất hiện rất nhiều.
* Cách phòng trừ
- Tạo điều kiện và thúc đẩy cây ra đọt non một cách đồng loạt để dễ dàng trừ rầy cho cây. Khi lá non vừa mở ra phun nước lên lá để làm giảm mật độ rầy bám trên lá
- Một số loài ong ký sinh thuộc họ Encyrtidae, nhện, bọ và rùa cố gắng tạo điều kiện cho những loài này phát triển để chúng khống chế và làm hạ mật độ rầy xuống.
- Khi mật độ rầy tăng cao quá có thể áp dụng biện pháp sử dụng các loại thuốc hóa học để phun với liều lượng được hướng dẫn chi tiết trên bao bì.
Rệp sáp
* Cách gây hai
- Rệp sáp là loài gây hại phổ biến trên cây sầu riêng, trái bị tấn công khi còn non và tiết ra mật đường. Đây là thứ mật giúp nấm bồ hóng phát triển tốt. Làm giảm năng xuất cũng như chất lượng của quả
* Cách điều trị
- Phun nước lên trái để rệp sáp bu trên những trái non bị rửa trôi đi, những quả non nào bị nhiễm rệp sáp quá nặng thì hãy tỉa bỏ nó đi. Vườn sầu riêng thì không nên trồng xen canh cùng với cây mãng cầu.
- Khi mật độ của rệp quá cao cần sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật để phun và diệt trừ chúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng có trên bao bì.
Nhện đỏ
* Cách gây hai của nhện đỏ
- Khi còn nhỏ Thành trùng có hình oval dẹp màu sắc đỏ nâu có chiều dài khoảng 0,3-0,4mm. Những con đực có kích thước nhỏ hơn so với các con cái chúng có chiều dài trung bình khoảng 0,26 mm phần bụng nhỏ hẹp dần về phía cuối bụng, thời gian sống của chúng khoảng 6-7 ngày.
- Nhện đỏ đẻ trứng rải rác trên mặt lá sầu riêng và phát triển khá mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm chúng sinh sản và phát triển rất nhanh trong điều kiện khí hậu thời tiết như thế này. Vòng đời sóng của chúng ngắn gây hại cho cây bằng cách ăn biểu bì dấu hiệu để lại là những chấm li ti và độc tố được tiết ra. Khi cây bị tấn công nặng sẽ làm vàng lá và ảnh hướng lớn đến khả năng ra hoa kết trái của cây.
* Cách phòng trừ
- Trong quay luật sinh tồn của thiên nhiên thì nhện đỏ bị những loài khác ăn thịt như nhện ăn mồi...hộ trồng cây cần tạo điều kiện thuận lợi cho những loài này phát triển để hạn chế lại sự phá hại của nhện đỏ.
- Phun nước lên tán lá nhầm làm giảm mật độ của nhện, tạo thêm các điều kiện thuận lợi cho những loài thiên địch khắc tinh của nhện đỏ cho chúng phát triển nhầm hạn chế loài nhện đỏ. Trường hợp mật độ nhện tăng cao cần phun thuốc bảo vệ thực vật để diệt trừ.
Bệnh xì mủ chảy nhựa
* Triệu chứng bệnh
- Là bệnh hại nguy hiểm trên cây sầu riêng nguyên nhân chính là do nấm phytophthora palmivora gây ra. Chúng sống trong đất, nước và những bộ phận bị bệnh của cây trồng. Ban đầu chúng tấn công vào phần rễ non của cây ở mặt đất rồi dần dần tấn công lên phần vỏ sát mặt đất. Sau đó chúng di chuyển lên đến phần vỏ của thân cây làm cho cây bị đổi màu. Làm cho cây bị thối rồi sau đó chảy nhựa những phần gỗ của cây nơi vết bệnh xuất hiện cũng chuyển sang màu nâu. Về lâu dài chúng còn tác động lên phần trên cao hơn nữa của cây.
- Bệnh thường xuất hiện chủ yếu vào mùa mưa nhất là những vườn cây trồng với mật độ khá dày tán cây rậm rạp ít được chăm sóc tỉa tán thường xuyên. Nấm lây lan lên trái làm thối trái, rụng lá vào mùa mưa là thời điểm thuận lợi nhất để cây trồng lây lan lên trên diện rộng. Vì vậy cần thăm nom vườn thường xuyên và có những biện pháp sử lý kịp thời nhất.
* Cách phòng trừ
- Trước khi trồng cần thiết kế liếp trồng cao ráo, chọn những giống cây trồng có khả năng kháng chiệu các loại sâu bệnh hại cây trồng thật tốt.
- Trồng cây với khoảng cách rộng 8-10m để cho cây có điều kiện thuận lợi phát triển trong một môi trường thông thoáng.
- Bón phân chuồng cho đất tơi xốp nhằm cung cấp đầy đủ các nguyên tố vi lượng cho cây trồng.
- Thiết kế hệ thống làm vườn tưới tiêu sao cho thật tốt nhầm hạn chế độ ẩm cao trong vườn, thoáng khí trong mùa mưa.
- Những vườn sầu riêng đang trong giai đoạn cho trái nên thực hiện biện pháp tỉa cành và tạo tán để làm giảm mật độ cây trồng. Giúp vườn cây thông thoáng và thiết lập hệ thống thoát nước sao cho thật tốt vào mùa mưa lũ. Tránh hiện tượng cây bị ngập úng hay làm thối gốc do ngập nước lâu ngày.
- Sử dụng thuốc hóa học phosphonate phun vào thân cây để ngăn ngừa và trị nấm phytophthora palmivora tấn công bộ rễ của cây, phòng ngừa bệnh thối trái, chảy mũ, thối gốc.
- Đối với những cây bị bệnh chảy mũ dùng dao cạo sạch vết bệnh rồi dùng thuốc bôi lên vết cạo này.
Bệnh thán thư
* Triệu chứng bệnh
- Đây là bệnh hại phổ biến trên cây sầu riêng, vết bệnh xuất hiện ban đầu từ các mép lá, chóp lá sau đó chúng lan dần vào bên trong của phiến lá có màu nâu đậm. Nhận biết triệu chứng của bệnh qua những đường viền hình tròn có màu nâu đậm kéo dọc hai bên gân chính của phiến lá. Bệnh xuất hiện chủ yếu ở những cây trồng còi cọc kém phát triển bệnh lan tràn mạnh vào mùa nắng và sau khi thu hoạch trái xong. Bệnh thánh thư chủ yếu xuất hiện trên các lá đã già đi
* Phòng trị bệnh
- Cắt tỉa những cành cây không cần thiết tạo độ thông thoáng cho vườn cây, tiêu hủy những cành cây bị bệnh.
- Cung cấp đầy đủ các lượng nước cũng như phân bón cho cây trồng để cây sinh trưởng và phát triển tốt.
- Khi cây có các dấu hiệu của bệnh cần phun thuốc hóa học ngay để diệt trừ
Bệnh cháy lá chết ngọn
* Triệu chứng- Bệnh do nấm có tên Rhizoctonia sp gây ra là loại nấm gây bệnh nguy hiểm cho cây sầu riêng ở giai đoạn cây còn nhỏ và giai đoạn cây trưởng thành. Ban đầu có những triệu chứng như đốm vàng nâu sũng nước rồi sau đó lan rộng ra dọc theo hai bên mép lá làm cho lá sầu riêng không phát triển được. Co rúm lại sau đó khô và rụng đi các cành cây non cũng khô rồi chết dần dần nặng hơn nữa sẽ chết luôn nguyên cả cây.
- Ở những cây trưởng thành khi bị nhiễm bệnh lá non sẽ khô rồi rụng đi làm chết ngọn, chết cành ảnh hưởng lớn đến năng xuất cây trồng. Bệnh thường lây lan và phát triển mạnh vào mùa mưa.
* Phòng và trị bệnh
- Trồng cây với mật độ thưa không tưới quá nhiều nước cho cây, những cành cây hay lá bị bệnh cần tho gom lại và mang đi nơi khác để tiêu hủy. Tỉa cành và tạo tán cho cây giúp cây phát triển tốt và hạn chế được một số bệnh hại khác.
- Phun thuốc hóa học với liều lượng hợp lý.
Bệnh thối hoa
* Triệu chứng
- Hoa xuất hiện những vết bệnh màu đen các vết này có hình dạng hơi lõm xuống, chúng tấn công lên trên hai mảnh vỏ bao quanh hoa sầu riêng. Tiếp theo sau đó chúng lan dần vào trong cánh hoa và làm cho hoa bị thối rồi rụng đi.
* Phòng trị
- Thường xuyên tỉa cành tạo tán cho vườn cây thông thoáng, tỉa bớt hoa trên cành nữa để cho hoa thưa và rời nhau. Làm vệ sinh vườn cây thường xuyên những hoa bị nhiễm bệnh thu gom và mang chúng đi xa để tiêu hủy
- Phun thuốc hóa học cho học cho hoa trước khi hoa chuẩn bị nở theo liều lượng in sẵn trên bao bì.
Bệnh đốm rong
* Triệu trứng
- Là bệnh hại phổ biến tấn công trên nhiều cây ăn trái chứ không riêng gì cây sầu riêng, các đốm thường xuất hiện trên lá và cành ở những vườn sầu riêng ít được chăm sóc
- Các vết bệnh có hình tròn màu gạch có đường kính khoảng 0,2-1cm và nhô cao, quan sát kĩ chúng ta sẽ thấy các vết bệnh xuất hiện ngay mặt trên của phiến lá. Chúng hút hết dinh dưỡng của lá làm cho lá giảm khả năng quang hợp
- Bệnh tấn công lên cành làm cho các cành non nứt ra ngay tại vị trí nứt này cây rất dễ bị nhiễm các loại nấm như phytophthora palmivora trong mùa mưa
* Điều trị
- Trồng cây với mật độ thưa vừa phải, tỉa cành tạo tán cho vườn cây thêm thông thoáng. Thu gom tiêu hủy hết những cành cây bị nhiễm bệnh và những cành con không cho trái.
- Phun thuốc hóa học điều trị bệnh đốm rông.
Bệnh nấm hồng
* Triệu chứng bệnh
- Nấm Corticium salmonicolor tấn công lên những cành cây rậm rạp tại cháng hai và cháng ba. Chúng tạo thành một lớp tơ có màu vàng trắng đục sau đó chuyển dần sang màu hồng nhạt và phát triển quanh vỏ cây. Hút chất dinh dưỡng làm cho võ cây bị khô đi rồi dần dần rụng lá rụng cành nặng hơn nữa làm cho cây chết khô luôn.
* Điều trị
- Trồng cây với mật độ vừa phải thường xuyên thăm nom vườn cây và tỉa cành tạo độ thông thoáng cho cây. Những cành cây bị bệnh cần phải tỉa và mang đi nơi khác tiêu hủy đi
- Phun các loại thuốc bảo vệ thực vật để phòng ngừa bệnh cho cây.
Vậy là tổng hợp các loại bệnh hại chính trên cây sầu riêng vừa được chúng tôi chia sẽ đến cho bà con. Qua những triệu chứng biểu hiện sẽ giúp bà con đón được cây bị bệnh gì và có biện pháp phòng trừ thích hợp để bảo vệ vườn cây ăn trái của mình. Sau cùng xin chúc bà con nông dân có một mùa màng bội thu ổn định hằng năm với vườn sầu riêng của mình.
